چگونه قیمت خودروهای مونتاژی بین ۷۵ تا ۳۰۰ میلیون تومان گران شد؟
افزایش ناگهانی قیمت خودروهای مونتاژی در سال ۱۴۰۴ با واکنش‌های تندی از سوی مشتریان و کارشناسان همراه شده است. در حالی که برخی خریداران پس از تکمیل وجه و فاکتور شدن خودرو، حالا باید مبالغی اضافه بپردازند، شرکت‌های خودروساز با استناد به مفاد قرارداد و بدون ارائه مستند قانونی روشن، این هزینه‌ها را تحمیل کرده‌اند. شرایط سختگیرانه ثبت‌نام، تأخیر در تحویل، و رشد چند ده میلیون تومانی قیمت‌ها، بازار خودرو را وارد مرحله‌ای پرتنش و ناپایدار کرده است.
به گزارش دیدبان اقتصاد شرکت‌های خودروسازی مونتاژکار اخیرا افزایش قیمت محصولات خود را اعلام کرده‌اند و دلیل آن را به افزایش نرخ حقوق و عوارض دولتی ارتباط داده‌اند. با اعلام نرخ‌های جدید، برخی از خریداران که علی‌رغم تکمیل وجه و فاکتور شدن خودرو، هنوز موفق به دریافت خودرو نشده‌اند اکنون باید مبالغی بیش از ۷۵میلیون تومان بابت افزایش دیون دولتی بپردازند. این در حالی است که این شرکت‌های مونتاژکار چند ماهی در تحویل خودرو به مشتریان تاخیر داشته‌اند و اکنون مشتریان بابت تاخیری که خود شرکت مسئول آن است، باید مبالغ تازه‌ای (بیش از ۷۵میلیون تومان) بپردازند تا بتوانند خودرو را تحویل بگیرند.
نهادهای ناظر همچون سازمان حمایت اعلام کرده‌اند کالاهایی که پیش از سال ۱۴۰۴ وارد گمرک و اظهار شده‌اند، مشمول افزایش عوارض گمرکی و مالیات بر ارزش افزوده نمی‌شوند. همچنین خودرو هایی هم که قبل از سال جدید باید تحویل داده می‌شدند، نباید مشمول افزایش قیمت شوند.
با این حال، این شرکت‌ها با استناد به مفاد قرارداد خود با مشتریان، آنان را مکلف به پرداخت این افزایش هزینه کرده‌اند؛ در حالی که افزایش قیمت‌ها نباید شامل حال خودروهایی شود که فرآیند پرداخت وجه، فاکتور و شماره‌گذاری آنها پیش از سال ۱۴۰۴ انجام شده است. در این بین تخلف یک شرکت مونتاژکار از سایر شرکت‌ها بسیار بیشتر است. افزایش دیون دولتی در سایر شرکت‌ها بین ۱.۵ تا ۳درصد بوده، اما این شرکت خودروساز آن را به بیش از ۱۰درصد رسانده است؛ افزایشی که تاکنون مستند قانونی مشخصی برای آن ارائه نشده است.
در کنار این موضوع، برخی رویه‌های جدید شرکت‌های خودروساز برای ثبت‌نام نیز مورد انتقاد قرار گرفته است. طبق دستورالعمل جدید، متقاضیان پس از دریافت پیامک تایید ثبت‌نام، تنها یک ساعت فرصت دارند تا مبلغ اولیه ۵۰میلیون تومان را واریز کنند. عدم واریز در این بازه زمانی، منجر به حذف درخواست و مسدود شدن کد ملی فرد از کل سیستم فروش این شرکت در سراسر کشور خواهد شد؛ رویه‌ای که بسیاری از کارشناسان آن را سختگیرانه و مغایر با اصول مشتری‌مداری می‌دانند.
افزایش قیمت‌ها ادامه دارد
همزمان با تشدید انتقادات، برخی شرکت‌های خودروسازی قیمت جدید محصولات خود را نیز اعلام کردند که نشان‌دهنده افزایش چند ده میلیون تومانی در اکثر مدل‌هاست؛ به عنوان مثال «تیگو ۸ پرومکس» اکنون با قیمت ۳میلیارد و ۳۷۷میلیون تومان عرضه می‌شود؛ در حالی که پیش از این، قیمت آن ۳میلیارد و ۱۲۷میلیون تومان بود.
بر اساس اعلام رسمی، میزان افزایش قیمت‌های مونتاژکاران بین ۷۵ تا ۳۰۰میلیون گزارش شده است که نشان‌دهنده رشد قابل توجهی نسبت به قیمت‌های قبلی است.
تأثیر بر بازار
افزایش قیمت محصولات شرکت‌های خودروسازی تأثیرات قابل توجهی بر بازار خودرو داشته و باعث شده بازار این خودروها، با کاهش عرضه و افزایش تقاضا مواجه شود که این ترکیب شرایطی ناپایدار و پرتنش را برای خریداران و فروشندگان ایجاد کرده است. در مجموع پس از افزایش قیمت کارخانه‌ای، فروشندگان در بازار آزاد قیمت‌های خود را با نرخ‌های جدید هماهنگ کرده‌اند و این موضوع باعث شده خودروهای این شرکت‌ها با قیمت‌های بالاتر در بازار عرضه شوند.
به موازات این رویداد حجم تقاضا نیز به نسبت به عرضه افزایش یافته است. با کاهش نرخ تحویل خودرو از سوی شرکت‌ها و محدود شدن عرضه، تقاضا در بازار نسبت به عرضه پیشی گرفته است که این عامل باعث افزایش بیشتر قیمت‌ها و شکل‌گیری بازار داغ خودروهای مونتاژی شده است. سعید موتمنی فعال بازار خودرو در گفت و گو با ایرنا در این باره اظهار داشت: در روزهای اخیر تعدادی از شرکت های خودروساز و مونتاژی قیمت خودروهای تولید خود را افزایش داده‌اند که این افزایش بر بازار نیز تاثیر گذاشته است. وی با اشاره به اینکه برخی مدل های خودروهای وارداتی نیز در این مدت ۵۰ تا ۱۰۰ درصد افزایش قیمت داشته اند، افزود: به عنوان مثال پیش از عید قیمت خودروی کونا محصول شرکت هیوندا ۲میلیارد و ۵۴۰ میلیون تومان بود که اکنون به چهار میلیارد و ۵۹۰ میلیون تومان رسیده است.
رئیس پیشین اتحادیه نمایشگاه داران و فروشندگان خودرو تهران با تاکید بر اینکه نظارتی بر بازار خودرو و قیمت گذاری ها صورت نمی گیرد، گفت: نظارت باید در هر صورت در بازار صورت بگیرد تا انحصارها شکسته شود.
